*δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο online Περιοδικό Next Move (τεύχος #4)

Συνεχίζοντας, στην επίσημη τέταρτη, της στήλης Outside the Box, στο νέο Περιοδικό Next Move, επιχειρούμε εκ νέου προσθέσουμε ένα χαρακτηριστικό σε ένα υπάρχον εργαλείο και να προσεγγίσουμε με φρέσκια ματιά τον επαγγελματικό προσανατολισμό.

Η επιλογή σπουδών αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις στη ζωή ενός εφήβου. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν αυτήν την επιλογή, όπως τα ενδιαφέροντα, οι δεξιότητες, η αγορά εργασίας και οι προσδοκίες του κοινωνικού περιβάλλοντος. Ένα χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες είναι το γενεαλογικό δέντρο, ειδικά όταν εμπλουτίζεται με την παράμετρο του επαγγέλματος.

Οι επαγγελματικές επιλογές συχνά ακολουθούν οικογενειακές παραδόσεις. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου επαγγέλματα μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά, είτε λόγω κληρονομικής επιχείρησης είτε λόγω κοινών δεξιοτήτων και αξιών. Για παράδειγμα, ένας έφηβος που προέρχεται από οικογένεια εκπαιδευτικών μπορεί να έχει αναπτύξει ασυνείδητα δεξιότητες σχετικές με τη διδασκαλία. Η ανάλυση του οικογενειακού επαγγελματικού ιστορικού μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση τάσεων και προδιαθέσεων που ίσως δεν είναι εμφανείς.

Το γενεαλογικό δέντρο με επαγγελματική διάσταση δεν λειτουργεί απλώς ως αρχείο παρελθόντων επιλογών, αλλά ως εργαλείο αναστοχασμού. Ο έφηβος μπορεί να εντοπίσει μοτίβα επαγγελματικών επιρροών:

• Υπάρχουν κοινά επαγγέλματα στην οικογένεια;
• Ποιες δεξιότητες και αξίες έχουν μεταδοθεί από γενιά σε γενιά;
• Υπήρξαν μέλη της οικογένειας που ακολούθησαν ασυνήθιστες διαδρομές και πώς επηρεάστηκαν από το περιβάλλον τους;

Η διαδικασία αυτή μπορεί να φέρει στην επιφάνεια ενδιαφέροντα που δεν είχαν γίνει συνειδητά αντιληπτά. Για παράδειγμα, αν πολλοί συγγενείς έχουν ασχοληθεί με τεχνικά επαγγέλματα, ο έφηβος μπορεί να εξετάσει αν διαθέτει παρόμοια κλίση.

Ενώ η επαγγελματική παράδοση μπορεί να προσφέρει έμπνευση, είναι σημαντικό να μην λειτουργεί ως περιοριστικός παράγοντας. Το γενεαλογικό δέντρο δεν πρέπει να επιβάλλει επιλογές, αλλά να προσφέρει εναύσματα για σκέψη. Η κατανόηση του παρελθόντος μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο συνειδητή επιλογή, είτε αυτή ευθυγραμμίζεται με την οικογενειακή παράδοση είτε την αμφισβητεί.

Η καταγραφή και ανάλυση των επαγγελμάτων της ευρύτερης οικογένειας μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο στον επαγγελματικό προσανατολισμό των εφήβων. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι νέοι μπορούν να αντλήσουν έμπνευση, να αναγνωρίσουν προδιαθέσεις και να προχωρήσουν σε επιλογές σπουδών που συμβαδίζουν τόσο με τις οικογενειακές επιρροές όσο και με τις προσωπικές τους φιλοδοξίες.